Στην περίπτωση της ξηροφθαλμίας ο κερατοειδής και ο επιπεφυκότας των ματιών δεν λιπαίνονται επαρκώς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να εκδηλώνονται ορισμένα ενοχλητικά και μερικές φορές ακόμη και επώδυνα συμπτώματα. Ειδικά στα γηρατειά, πολλοί άνθρωποι υποφέρουν έντονα από την ξηροφθαλμία. Δείτε που οφείλεται και πώς θα αντιμετωπίσετε το πρόβλημα…
Οι αιτίες ξηροφθαλμίας στους ηλικιωμένους
Τα δάκρυα παρέχουν ενυδάτωση και λίπανση στα μάτια δημιουργώντας τις ιδανικές συνθήκες για να βλέπετε καλά και να είναι προστατευμένα. Αποτελούνται από νερό για την ενυδάτωση, λιπίδια για την καλύτερη λίπανση, βλέννα για την προστασία του επιθήλιου καθώς και αντισώματα και ειδικές πρωτεΐνες για την προστασία από μολύνσεις. Τα παραπάνω συστατικά προέρχονται από τους αδένες που υπάρχουν γύρω από τα μάτια σας. Η ξηροφθαλμία στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι αποτέλεσμα μη φυσιολογικής λειτουργίας του συστήματος αυτού. Ειδικά με την πάροδο των ετών και την προχωρημένη ηλικία, επέρχεται ανισορροπία σε αυτό το ευαίσθητο σύστημα. Υπάρχουν δύο λόγοι που στην περίπτωση αυτή οδηγούν σε ξηροφθαλμία: ο ένας είναι ότι η σύνθεση του δακρυϊκού φιλμ που προστατεύει τα μάτια σας αλλάζει. Αυτό συμβαίνει επειδή το δακρυϊκό υγρό περιέχει πολύ λίγο λίπος καθώς τα δάκρυα εξατμίζονται πιο γρήγορα λόγω της έλλειψης της σταθεροποιητικής στιβάδας λιπιδίων. Η κατάσταση αυτή οδηγεί σε ένα παράδοξο σύμπτωμα: τα μάτια σας μπορεί να δακρύζουν, αλλά εσείς να τα νιώθετε στεγνά. Από την άλλη πλευρά, το πρόβλημα μπορεί να οφείλεται στην ποσότητα του δακρυϊκού υγρού που παράγεται. Η παραγωγή δακρύων μπορεί να μειωθεί ως αποτέλεσμα των διαφόρων επιδράσεων που σχετίζονται με την ηλικία με αποτέλεσμα να μην διαθέτετε πλέον επαρκές υγρό για να διατηρούνται τα μάτια σας υγρά.
Γιατί τα μάτια στεγνώνουν σε μεγάλη ηλικία ;
Ο βαθμός σοβαρότητας της ξηροφθαλμίας αυξάνεται με την ηλικία. Αυτό οφείλεται εν μέρει και στο γεγονός ότι οι ηλικιωμένοι συχνά πάσχουν από ορισμένες ασθένειες που επιτείνουν το πρόβλημα ξηροφθαλμίας. Σε αυτές περιλαμβάνεται ο σακχαρώδης διαβήτης, οι ρευματισμοί κ.α.. Επίσης, οι γυναίκες στην εμμηνόπαυση υποφέρουν περισσότερο από ξηροφθαλμία λόγω των ορμονικών αλλαγών που συντελούνται στο σώμα τους.
Είναι η ξηροφθαλμία επικίνδυνη;
Η σοβαρότητα της ξηροφθαλμίας δεν πρέπει να υποτιμάται επειδή τα μάτια σας υπόκεινται σε συνεχή ερεθισμό λόγω της έλλειψης του προστατευτικού φιλμ που τα κρατάει υγρά και υγιή. Επιπλέον, τα ξηρά μάτια είναι πολύ πιο ευαίσθητα σε λοιμώξεις καθώς εξασθενεί η άμυνα τους έναντι των παθογόνων οργανισμών. Εάν τα μάτια σας παραμένουν στεγνά για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να προκληθεί βλάβη στην επιφάνεια του κερατοειδούς κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα να έχετε θολή όραση. Για αυτόν τον λόγο, είναι σημαντικό να αντιμετωπίσετε άμεσα το πρόβλημα. Ο οφθαλμίατρος σας μπορεί να βρει την αιτία της ξηροφθαλμίας και να σας χορηγήσει την κατάλληλη θεραπεία.
Χρήσιμες συμβουλές
Η φαρμακευτική αγωγή
Οι ηλικιωμένοι που έχουν αλλεργίες ή διαβήτη μπορεί να αντιμετωπίσουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης του προβλήματος της ξηροφθαλμίας λόγω των φαρμάκων που λαμβάνουν σύμφωνα με νέα μελέτη. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι το σύνδρομο ξηροφθαλμίας είναι μια συχνή κατάσταση μεταξύ των ηλικιωμένων και μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την ποιότητα ζωής τους. Ωστόσο, ελάχιστα είναι γνωστά σχετικά με τους παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την πάθηση, η οποία προκαλεί συμπτώματα όπως ερεθισμό των ματιών, φαγούρα, κάψιμο και θολή όραση.
Αν και η αύξηση της ηλικίας είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για την εκδήλωση του προβλήματος, η μελέτη υποστηρίζει ότι οι ηλικιωμένοι με αλλεργίες ή διαβήτη, που χρησιμοποιούν αντιισταμινικά ή διουρητικά, μπορεί να αντιμετωπίσουν ακόμη υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ξηροφθαλμίας. Αντίθετα, ο κίνδυνος συνδρόμου ξηροφθαλμίας είναι χαμηλότερος σε άτομα που χρησιμοποιούν αναστολείς ΜΕΑ (φάρμακα που συνταγογραφούνται συνήθως για τη θεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης ή των νεφρικών προβλημάτων σε άτομα με διαβήτη) ή σε άτομα που πίνουν αλκοόλ.
Στη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Μαρτίου του Archives of Ophthalmology, οι ερευνητές παρακολούθησαν 2.414 άνδρες και γυναίκες ηλικίας 43-84 για πέντε χρόνια και τους υπέβαλαν τακτικά σε εξετάσεις. Κατά τη διάρκεια της περιόδου παρακολούθησης των εθελοντών, ξηροφθαλμία αναπτύχθηκε στο 13% των συμμετεχόντων. Ο κίνδυνος συσχετίστηκε σημαντικά με την αύξηση της ηλικίας. Όταν οι ερευνητές έλαβαν υπόψη τους τον παράγοντα της ηλικίας διαπίστωσαν, ότι η συχνότητα εμφάνισης ξηροφθαλμίας, ήταν υψηλότερη μεταξύ εκείνων που είχαν ιστορικό αλλεργιών ή διαβήτη και χρησιμοποίησαν αντιισταμινικά ή διουρητικά καθώς και σε όσους είχαν συνολικά πιο υποβαθμισμένη ποιότητα υγείας. Οι ερευνητές υποστηρίζουν πάντως ότι η σχέση μεταξύ ηλικίας και ξηροφθαλμίας χρήζει περαιτέρω έρευνας.